Ukryty wśród sosnowych i dębowych borów, tuż przy Starachowicach, znajduje się jeden z najbardziej malowniczych rezerwatów przyrody regionu świętokrzyskiego – „Skały pod Adamowem”. To miejsce oddaje w niezwykły sposób potęgę natury, która przez miliony lat rzeźbiła tu fantazyjne formy skalne, tworząc krajobraz jak z baśni. Wędrówka pośród monumentalnych piaskowców, zapach lasu oraz głęboka cisza przerywana jedynie śpiewem ptaków czynią to miejsce idealnym na spokojny spacer z nutą geologicznej przygody.
Lokalizacja i charakterystyka
Rezerwat „Skały pod Adamowem” znajduje się w leśnictwie Lubienia, na północ od Zalewu Brodzkiego, w gminie Brody, powiat starachowicki, województwo świętokrzyskie. Powstał w 1995 roku z myślą o ochronie wychodni dolnotriasowych piaskowców, które ujawniają tutaj swoje bogactwo geologiczne. Powierzchnia rezerwatu wynosi niecałe 9ha (dokładnie 8,98ha), a skalny ciąg ciągnie się przez niemal kilometr zbocza doliny strumyka Ruśnia.
Skały – serce rezerwatu
Największą atrakcją są tu oczywiście formacje skalne – to bloki, ambony, progi, grzyby, płyty i mury. Niektóre z nich sięgają nawet 6m wysokości. Skałki mają bardzo zróżnicowane kształty, od masywnych płyt po głęboko podcięte okapy, rozmaite zagłębienia i koronki skalne. Powstały one w wyniku wielowiekowych procesów wietrzenia i przesuwania bloków. Na szczególną uwagę zasługują płaskie zagłębienia na powierzchniach skał oraz misternie wyrzeźbione owalne wnęki dzielone przez skalne żeberka, które nadają każdej formacji unikalny charakter.
Jaskinie i geologiczne ciekawostki
W rezerwacie „Skały pod Adamowem” odkryto pięć małych jaskiń. Najdłuższa z nich ma 7,5m długości, a najkrótsze – zaledwie ponad dwa metry. Większość powstała na skutek przesunięć bloków skalnych. Wśród piaskowców można dostrzec ślady kopalnych drzew sprzed milionów lat, co tylko dodaje temu miejscu głębi i historycznego kontekstu.
Roślinność i fauna
Otoczenie rezerwatu to lasy ze starym, ponad stuletnim drzewostanem sosnowo-dębowym, z dodatkiem brzóz. W szczelinach skalnych rosną charakterystyczne gatunki, takie jak paprotka zwyczajna, zanokcica skalna czy rojnik pospolity. Na skałkach dobrze czują się mchy i porosty, korzystając z wyjątkowego mikroklimatu. Obszar ten jest również domem dla wielu gatunków ptaków oraz drobnych ssaków, które korzystają z leśnego schronienia i obfitości pokarmu.
Szlaki i infrastruktura
Do rezerwatu prowadzi czarny szlak pieszy. Trasa spacerowa wiedzie wśród lasów, najpierw wzdłuż drogi, by potem przejść w prawdziwą leśną ścieżkę. Spacer od miejsca, gdzie można zaparkować samochód, zajmuje około 10–15 minut. Szlak nie jest przystosowany do wózków dziecięcych, a podróż z psem jest tu niewskazana. Zimą lub po deszczu trzeba przygotować się na podmokłe odcinki, więc odpowiednie, solidne obuwie to podstawa.
Dojazd do rezerwatu jest możliwy samochodem – parking znajduje się naprzeciwko składu drewna przy drodze, tuż przed wejściem na leśną ścieżkę. Brak wyznaczonego parkingu sprawia, że miejsc postojowych jest niewiele. Do rezerwatu da się także dotrzeć pociągiem (stacja Styków Iłżecki, ok. 40 minut pieszo do rezerwatu). Obszar jest dostępny przez całą dobę i nie obowiązują bilety wstępu. Warto pamiętać, że na miejscu nie ma toalet ani punktów gastronomicznych – warto więc zabrać prowiant i wodę na drogę.
Praktyczne wskazówki
Wędrując po terenie rezerwatu warto zwrócić uwagę na tablice edukacyjne umieszczone przy końcowych odcinkach skałek – przybliżają one geologiczną i przyrodniczą historię tego miejsca. Brak komercyjnej zabudowy sprzyja wyciszeniu i odpoczynkowi – to idealny przyrodniczy azyl dla miłośników ciszy i pięknych widoków. W cieniu starych drzew można nawet rozpiąć hamak i zrelaksować się w niesamowitej scenerii.
Podsumowanie
Rezerwat „Skały pod Adamowem” w okolicach Starachowic to fascynujące miejsce, gdzie historia Ziemi zapisana jest w kamieniu, a każda forma skalna kryje unikatową opowieść o dawnych epokach i sile natury. Wędrówka wśród monumentalnych wychodni piaskowców oczarowuje zarówno miłośników geologii, jak i tych, którzy zwyczajnie szukają wyciszenia pośród natury. Mimo skromnej infrastruktury, miejsce to oferuje niepowtarzalny klimat, rzadko spotykany w bardziej znanych i przetartych szlakach turystycznych. To rezerwat, gdzie można poczuć się jak odkrywca – nawet podczas krótkiego spaceru, zanurzając się w zielony, leśny krajobraz oraz podziwiając niezwykłe świętokrzyskie skały wyrzeźbione przez czas.